Dut, vatanı Çin olan bir ağaçtır. Böyle söyleyince elbette akla hemen İpek Böceği ve ipek geliyor. Gül ailesi Rosalesin bir alt üyesi Dutgiller Moraceae ailesindendir.Boyu genelde 4 ila 5 metre iken, 15 metreye kadar da yükselebilir. Bilinen 16 çeşidi vardır. Ağacı dayanıklı, meyvesi oldukça lezzetlidir.
Sırasıyla en çoktan aza beyaz, kara ve mor olanı ülkemizde yetişmektedir. İpek üretiminde ipek böceğinin en sevdiği besin olmasından dolayı bazı yerlerde meyvesinden çok yaprağı için yetiştirilir.
Karadut, dut meyvesinin gıda sektöründe en çok kullanılan çeşididir. Dondurma ve tatlılarda kullanılırken beyaz dut ise pekmez yapımında tercih edilir. Taze ve kurutulmuş olarak tüketilebilir.
Dut meyvesinin için deki etken maddeler, dutun faydalarına işaret eder. Bunlar; Thiamin quercetin, valerik asit potasyum, rutin pelar gonidin, kalsiyum, demir, folat, tiamin, nisain, riboflavin petunidin, morusink vano isoqercetin sanggenon, niacin p-cresol olarak sıralanabilir. Daha anlaşılacağı şekilde dut çok sayıda antioksidan madde, A, E, B1, B2, B3, C ve K vitaminleri içermektedir.
Dut meyvesi doğal bir antibiyotik, doğal bir antioksidan kısacası doğal bir ilaç olarak kabul edilebilir. Mevsiminde taze olarak tüketebileceğiniz dutu, diğer aylarda kurutulmuş olarak tüketmeye devam edebilir bu faydalardan mahrum kalmamış olursunuz. Bunun en kolay yolu ise pekmez yemektir.
Dutun Faydaları;
- Bağışıklık sistemini destekler.
- Antioksidan özelliğiyle kansere karşı korur.
- Kanın pıhtılaşmasını önleyici özelliğiyle kanın daha akıcı olmasını sağlar. Bu açıdan pıhtılaşmayla ilgili sorununuz varsa dikkat etmelisiniz. Diğer yandan bu özelliğiyle kan dolaşımını rahatlatır. Kalp sağlığına iyi gelir.
- Soğuk algınlıkları ve gribe karşı koruyucu etkisi vardır.
- Karaciğer ve böbrekleri temizler.
- Özellikle diabet konusunda çok olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir. Meyvesi ve yapraklarından yapılan salatası kan şekerini dengelediği söylenmektedir.
- İştah açar.
- Kolestrol seviyelerini düzenlemekle birlikte fazla tüketimi halinde zararlı olabileceği düşünülmektedir.
- Antioksidan oluşu, kan dolaşımını rahatlatmasıyla birlikte, göz, cilt ve saç sağlığına olumlu etkileri olduğu görülmüştür.
Dut yalnızca meyvesi ile değil yapraklarıyla da sağlık sunmaktadır. Bu yüzden yakınınızda bir dut ağacınızın olmasında fayda var. Yaprakları çeşitli biçimlerde tüketilebilmektedir. Yaprakları kaynatılıp suyu içilebilir, salata olarak da yenebilir. Meyvesi pekmez, dondurma ve diğer tatlılarda temel katkı maddesi olarak değerlendirilebilir.
